Schitteren | december 2023

De afdeling "Beeldende kunst" van It Toanhûs in Joure (waar ik werk als docent) heeft dit jaar Van Gogh als thema. In het gebouw verschijnen geschilderde afbeeldingen die me bekend voor komen. Mijn cursisten doen ook mee. Bij de groep "Beeldend schrijven" was één van Van Goghs schilderijen het vertrekpunt. De cursisten konden kiezen uit drie afbeeldingen. Er verscheen een verhaal en maar liefst vier gedichten. Dat is bijzonder, want van de vijf leerlingen was er maar één die ervaring had met poëzie schrijven. Deelnemers aan de cursus "Levensverhaal schrijven" luisterden naar de podcastserie op de site van het Van Gogh Museum. In navolging van de beroemde schilder - die in zijn leven honderden brieven schreef - mochten ze als huiswerk een brief schrijven aan een persoon die hen dierbaar is of was. In de les lazen ze hun brieven voor. Het was ontroerend wat deze prachtige, krachtige vrouwen schreven. Zelf schreef ik deze brief. In februari starten beide cursussen opnieuw. Wil je meedoen? Leuk! Kijk voor meer info op de site van It Toanhûs.

Helende kracht | november 2023

Met het verstrijken van de jaren, kom ik steeds meer tot het inzicht dat mensen met mentale klachten, baat hebben bij het werken met hun eigen levensverhaal. Schrijvend, vertellend of als traumatherapie gaat er een helende kracht vanuit. Narratieve Exposure Therapie (NET) is een evidence based traumatherpie; iemands levensverhaal in chronologische volgorde vormt het uitgangspunt. Je brengt samen de levenslijn in beeld, met alle mooie, nare en traumatische gebeurtenissen. Het proces is zwaar voor zowel de therapeut als de cliënt, maar het levert wel heel mooie resultaten op. "Op verhaal komen" is ook een evidence based interventie. Sinds september bieden Marleen Poldervaart - vak therapeut beeldend - en ik dit als groepsinterventie in een blended versie aan. De ene week schrijven de mensen aan hun levensverhaal in Sneek. De andere week uitten ze hun ervaringen met creatieve materialen in Bolsward. De deelnemende cliënten zijn erg tevreden. Een van hen zei over de therapie: "Wat Susan loswoelt, vindt bij Marleen een plek door het te ervaren." In februari 2024 start een nieuwe groep "Op verhaal komen". De interventie is geschikt bij diverse psychische en lichamelijke klachten. Deelnemen kan na verwijzing door de huisarts.

Cursus beeldend schrijven | september 2023

Vorige week belde ik met een vrouw die graag wilde weten wat het verschil is tussen beeldend & autobiografisch schrijven. Ze zei: "Ik schrijf vooral over mezelf en wil graag weten wat ik beter kan doen. Bij beeldend schrijven staat dat je ook iets met gedichten moet. Nou, dat lijkt me niks!" Mijn mondhoeken gingen omhoog. Aan het begin van de lessen poëzie op de schrijversvakschool, had ik soortgelijke gedachten. Gelukkig verdween mijn vooroordeel snel. Ik kreeg steeds meer plezier in het lezen en schrijven van gedichten. Ik vertelde haar dat de cursus beeldend schrijven bij het Toanhûs gericht is op het leren van technieken, zoals de opbouw van een verhaal. Over hoe je een tekst tot leven wekt waardoor de lezer het voor zich ziet. Dat dichten gaat over spelen met taal, over iets terugbrengen tot de kern, met oog voor detail, beeldspraak, met alle zintuigen, klank en ritme. Dat ze de vorm – het vrije vers of een vast format – zelf kan kiezen en er zelfs zoiets als een verhalend gedicht bestaat.

Nieuw! | augustus 2023

Vanaf oktober start ik als docent "Beeldend schrijven" bij It Toanhûs in Joure. Twee cursussen ga ik geven. Op woensdagochtend "Levensverhalen schrijven" en op donderdagavond "Beeldend schrijven". Bij het schrijven van levensverhalen gaan de deelnemers aan de slag met hun eigen verhaal. Wie de eigen geschiedenis als uitgangspunt neemt, komt tot mooie inzichten. Individueel maken ze opdrachten die ze in een ontspannen sfeer aan elkaar voorlezen. De herkenning in elkaars verhalen, maakt dat er mooie gesprekken ontstaan. Beeldend leren schrijven, gaat meer over het scheppen en het taalspel. Een verhaal of gedicht begint vaak met een beeld of gedachte. Iets in de werkelijkheid prikkelt de zinnen en wil dat iemand het in woorden vangt. Uit niets ontstaat iets. Die worsteling. Het herschikken van woorden en regels. Lezen. Het effect beoordelen. Zoeken. Tasten. Net zolang tot er staat wat er staat en er – naast woord en beeld – ook voor klank en ritme een glimlach ontstaat.

Een onverwacht antwoord | februari 2023

Voor het schap met de dagcrèmes stond ik. Mijn oog viel op een wit met groen doosje waarop in oranje letters "Bio, Vitamine C en Citrus" stond. Mijn wenkbrauwen gingen omhoog. Vitamine C kende ik als belangrijk bij verkoudheid. Welke meerwaarde had het in een crème? Mijn hand ging naar mijn haar. Geen bril. Een vriendelijke winkelbediende in een rode polo wilde mij zeker helpen, maar na lezing van het etiket, haalde hij zijn schouders op. Ik zette het doosje terug op zijn plek en vergat mijn vraag. Maanden later kreeg ik van de bibliotheek "Mevrouw mijn moeder", een boek van Yvonne Keuls. Yvonnes moeder kwam uit Indonesië. Voor het slapen gaan, at zij twee citrusvruchten. De schillen ontdeed zij minutieus van hun witte voering. Daarna legde zij ze zorgvuldig in een kommetje met gedistilleerd water. De volgende ochtend haalde ze die schillen er behoedzaam weer uit. De druppels olie die op het water dreven, schepte ze heel voorzichtig op een nat watje waarmee ze haar gezicht depte. Dag- en nachtcrème gebruikte ze nooit. Tot haar zesennegentigste had ze een frisse, roze huid en weinig rimpels las ik. Mijn lippen krulden. Totaal onverwacht kreeg ik antwoord op een vraag die ik ooit eens had.

EINDELIJK! | november 2022

Het had herfst moeten zijn, maar afgelopen weken hield de natuur haar adem in.

Waar beuk en eik hun vruchten eerst keurig op tijd loslieten,

stonden ze begin november nog volop in het groene blad.

Begin november was koud. Het waaide hard.

Toch bleven eiken- en beukenbladeren onveranderd aan de bomen hangen.

Eindelijk komt daar nu verandering in.

Als ik vrijdag aan het begin van de avond een wandeling maak met de hond,

zie ik gele bladeren oplichten in de schemering.

Mijn lippen krullen als ik op zaterdag geelbruine boomkruinen zie stralen in de koude najaarszon.

Na veertig jaar | oktober 2022

Dit jaar werk ik veertig jaar in de gezondheidszorg. In september 1982 startte ik met de preklinische periode. Aansluitend ging op 25 oktober mijn eerste arbeidscontract in. Ik begon als leerling B-verpleegkundige op Kraepelin Dames, een psycho-geriatrische afdeling van Brinkgreven in Deventer. De afdeling en sommige patiënten staan me nog levendig voor de geest. Vele werkplekken volgden. Nooit zat ik zonder werk. Met de geboorte van de kinderen liet ik mijn arbeidscontract aanpassen. Toen de jongste naar school ging, ging het contract weer omhoog. Vroeger mochten mensen na veertig arbeidsjaren met pensioen. Dat is allang niet meer zo en voor mij ook niet nodig. Wel is het tijd voor een verandering. Mijn arbeidscontract gaat per 1 januari terug naar 16 uren. Vanaf dat moment werk ik wat meer in mijn eigen GGZ praktijk die sinds september 2021 bestaat. Daarnaast blijf ik actief met Crebis, mijn schrijfbedrijfje voor zingeving, (levens)verhalen en gedichten schrijven.

Nazomerse kou | augustus 2022

Ze loopt in een schare. Hoogleraren in toga sloffen elkaar

roezemoezend achterna. Voorop de pedel die de scepter zwaait.

Zij op hoge hakken ergens middenin. Zonlicht warmt haar baret.

Klokgelui kondigt ‘t academisch jaar als een hoogmis aan.

Ze voelt water als pareltjes op haar hoofd verschijnen.

Binnen is ‘t aangenaam. Stoelen staan in strakke lijnen.

Zij – achterste rij – duwt zachtjes haar schoenen uit.

Woorden galmen: "ware kennis" (…) "proefondervindelijk" (…) "citaten"

Ze verstart, kou kruipt langs haar knieën omhoog

Na het "opdat onze publicaties aanvaard zullen worden" klinkt de bel

Zij – natrillend als een snaar - sluipt op blote voeten de kerk uit

Opofferen | juli 2022

Licht voorovergebogen sta ik op de Waddendijk bij een wat uit de kluiten gewassen lam. Zachtjes praat ik tegen het dier, dat mij rustig kauwend aankijkt. "Ja, je bent lief hé?" zeg ik. Uit mijn ooghoeken zie ik een vrouw met grijs haar de trap oplopen. Ze staat stil, tuurt met een hand boven haar ogen naar de horizon. Ik recht mijn rug, groet haar. "Ze zijn er weer", zegt ze. Haar lippen krullen als ze naar de platbodem wijst, die een eindje verderop voor anker ligt. "Die mensen wonen op dat schip. Ze komen hier al jaren, varen een keer per jaar naar ons eiland." Zelf woont ze vlak achter de dijk in een van de zes huizen die daar dichtbij elkaar liggen. Vroeger hielpen ze elkaar, maar vier van de zes huizen zijn verkocht. "De nieuwe bewoners verbouwen de boel, komen in de zomermaanden. ’s Winters brandt daar geen licht." Ze schudt haar hoofd. "Het brengt geld op, maar als buur heb je er niks aan." Ze knikt naar de lammeren. "En die beesten waar u tegen praat... het lijkt lief, maar over een paar weken draaien ze als shoarmarol langs een hete warmtebron." Ze bukt, legt lege blikjes en verpakkingen in de rieten mand aan haar hand voordat ze afdaalt naar beneden. Ik kijk haar na en besef dat het probleem verder reikt dan alleen op dit eiland. Overal zie je recreatiewoningen als paddenstoelen uit de grond rijzen en langere tijd leegstaan terwijl er zo’n tekort aan woonhuizen is.

Beyond Sleep | juni 2022

"Maak een top tien van de mooiste boeken die je ooit gelezen hebt", zei ze. Mijn hart maakte een sprongetje. Titels rolden door mijn hoofd. "Nooit meer slapen", "In de ban van de Ring", "Sprakeloos", "Mijn lieve Gunsteling", "Oeroeg", "Austerlitz", "Parfum", "Wij houden van Tsjernobyl". Ik twijfelde. Wat maakt het ene boek mooier dan het andere? Moet er wel een top tien ontstaan? Eén boek - 1500 bladzijden - las ik vier keer, de verfilming ervan zag ik talloze malen. Was dat het mooiste boek? Of was het Hermans dat ik herlas en waarvan ik de Engelstalige verfilming met mijn zoon bij Slieker zag? Al die titels die om voorrang streden. Het had iets naars, terwijl terugdenken aan al dat moois juist zo feestelijk was. Onlangs las ik "Wormmaan". Het verhaal nam me mee, de twee verhaallijnen en de stijl waren prachtig, maar het einde onbegrijpelijk. Jammer dat het nu als een verstoord feestje in mijn geheugen opgeslagen ligt. Wie weet ga ik het nog eens lezen.

Opmerken | mei 2022

Stap stap, stap stap. Er komt een thuiszorgauto de bocht om. Ik stap naar links, voel warme lucht zuigen. Koolzaad en fluitenkruid strijken wuivend langs de rand van mijn hand. Zonlicht schijnt wel, niet, wel, niet op mijn gezicht, dan weer schaduw van de bomen. Heldergroene bramenstruikjes verscholen in de berm, hun doornen klein nog en zacht. Uitgestrekte landerijen lopen als starre biljartlakens door tot de horizon. Alleen bij de sloot staan bloemen en wat zuring. Ik knipper met de ogen, knijp ze toe, kijk nog eens, beter nu. Her en der staan gele en lila stippen. Mijn lippen krullen. Zulke stoute stippels zag ik afgelopen week al vaker in de eindeloos saaie zee van strak gras.

In de cursus Schrijftechnieken leren we hoe op te merken. Wie opmerkzaam is, raakt verwonderd. De cursus start op 5 oktober. Locatie en tijd volgen. Kijk voor meer info en overige data op www.crebis.nl.

Waterdragers | april 2022

"Wandelen", zei ze. Mijn wenkbrauwen gingen omhoog. Ze hield van wandelen! Het kwam er vlot uit, daar waar ze mijn andere vragen aarzelend had beantwoord. "In de coronatijd liep ik van Pieterburen naar Maastricht." "Alleen?", vroeg ik. Ze knikte. "Heerlijk. De rust die dat gaf." Mijn lippen krulden. "Wat ik nu graag wil doen is de GR5 lopen." Ik had geen idee wat dat was en vergat het totdat ik in het voorjaar van 2021 met mijn wandelmaatje het laatste stuk van het Pieterpad liep. Bij de finish zag ik bordjes met de bekende rood-witte strepen die als codering GR5 hadden. "Noordzee-Rivera" stond erbij. Google vertelde dat het een langeafstandswandeling was van 2150 kilometer. We besloten dat een paar etappes lopen leuk kan zijn. In september reisden we naar Hoek van Holland. We tapten water uit de Noordzee in een flesje en gingen op pad. Afgelopen week kwamen we in vijf dagen tot voorbij Antwerpen. Heerlijk. We genoten van de rust die water naar de zee dragen ons bracht.

Onrust | februari 2022

Drukte in het hoofd. Vooral op het werk kan mijn brein soms flink onrustig zijn. Gedachten aan mails die ik nog moet lezen of beantwoorden, rapportages die ik nog moet schrijven, koffie die ik nog wil halen, vragenlijsten die ik nog moet beoordelen, collega’s die ik nog wil spreken, recepten die nog op tijd de deur uit moeten, richtlijnen die ik nog wil raadplegen, dat ik nog moet nadenken over welke aanpak nu het meest geschikt is voor die cliënt en dat ik nog steeds naar de wc moet. Tussen de middag maak ik een wandeling naar de winkel. Meestal weet ik wel welke boodschappen ik moet meenemen, maar soms vergeet ik nou net het belangrijkste ingrediënt voor het avondeten. Dan moet dat nog op weg naar huis en baal ik. Want zo blijft er geen tijd over voor mijn hardlooprondje. En dat hardlopen heb ik nodig als remedie tegen mijn onrustige hoofd. Over hoe gedachten in een hardlopend hoofd stil gaan staan, schreef ik een gedicht. Lees dit gedicht hier: "Onrust".

Groei | januari 2022

Terugkijken. Hoe is het Crebis vergaan en waar werkte ik naar toe? Dat is waar het over gaat. Vorig jaar januari schreef ik mijn eerste blog op de website. Vijf deelnemers startten in het vroege voorjaar met cursus Levensverhaal schrijven. In het najaar gingen vijf deelnemers met Schrijftechnieken aan de slag. Het boek "Gewoan Minsken" dat ik samen met met mijn schoonzus Lucie Groenendal schreef, verkochten we drieëntwintig keer. Van een oud-cursist las ik in februari een manuscript, dat eind november als boek is uitgegeven. Ik volgde de vierdaagse cursus "De biografie als medicijn" bij de Square of Life in Haarlem. Daar leerde ik hoe je zin- en betekenisgeving concreet kunt maken. In mei schreef ik het levensverhaal van een vijfentachtigjarige paardenman die in zijn jongere jaren jockey was. Dat was erg leuk om te doen. Zijn dochter – die de opdracht gaf – was zeer tevreden.

Halverwege het jaar, veranderde Crebis van koers. Ik schreef me in bij de KvK. Samen met een collega verpleegkundig specialist, sloot ik mij aan bij 1nP, een netwerkorganisatie. Daardoor kan ik als zzp’er behandelingen aanbieden in de Basis- en de Specialistische GGZ. Sinds september heb ik een eigen praktijk waarin het verhaal van de cliënt centraal staat. In het begin was het spannend. Gaat het lopen? Gelukkig kwamen er verwijzingen binnen. Inmiddels zijn de eerste intakes gedaan en meerdere cliënten zijn met hun behandeling begonnen. Met enige trots kan ik zeggen dat er is sprake geweest van groei in het vierde jaar van Crebis’ bestaan.

Top 2000 (nummer 811) | december 2021

De film Rocketman (2019) vertelt het verhaal van Elton John. We zien hem van kleine, bange jongen uitgroeien tot een flamboyante popster van wereldformaat. Het brengt hem roem en rijkdom, maar hij raakt verslaafd aan alcohol en drugs en stoot mensen van zich af die hem na aan het hart liggen. Op het dieptepunt van zijn leven – bijna aan het einde van de film – bekijkt hij zichzelf in de spiegel. Gekleed in een waanzinnig duivelspak loopt hij naar buiten terwijl dit lied klinkt: "Goodbye Yellow Brick Road". Elton John was zelf actief betrokken bij de filmproductie. Hij gaf ons een blik in zijn leven tot het moment dat hij in therapie ging. Vanuit het heden kijkend naar het verleden, gaf hij betekenis aan zijn bestaan. Het lied vertelt ons dat de sleutel voor het vinden van de goede weg in jezelf ligt.

Meer weten over levensverhalen en betekenisgeving? Kijk op www.crebis.nl.

Zelf ervaren | oktober 2021

"Ga eens terug in je herinnering", zei ze, "en vertel me hoe jou wereld eruit zag toen je een jaar of vier was?" Mijn wenkbrauwen gingen verbaasd omhoog, maar er gebeurde iets wonderlijks. Het eerste wat in mijn geheugen terugkwam, was de geur van hout. Op die leeftijd had mijn vader een aannemersbedrijf samen met de broer van mijn moeder. Aan weerszijden van de werkplaats waren woningen gebouwd. Wij woonden rechts en mijn oom woonde met zijn gezin links. Voor het huis liep een drukke doorgaande weg, waar ook zwaar vrachtverkeer langsreed. In de werkplaats lagen spaanders en klompen. Ik speelde er met mijn neef, die een half jaar jonger was dan ik. We speelden ook in de tuin achter de werkplaats waar we kruis- en aalbessen plukten in aangrenzende tuinen. Thuis, in de werkplaats, de tuin en bij mijn neef, voelde ik mij geborgen. Hij was voor de duvel niet bang, het was nooit saai en er was altijd wel iets te beleven.

Bovenstaande herinnering kwam tevoorschijn tijdens een webinar van de "Square Of Life". Het was mijn kennismaking met het concretiseren van zingeving op basis van "De biografie als medicijn" (Susanne Kruys, 2018). Inmiddels is het een van de methodes waar ik gebruik van maak in mijn hulpverlening. Wil je weten of werken met je eigen levensverhaal iets voor jou is? Maak dan de mini-journey via https://squareoflife.nl/minijourney/.

Nieuwsgierig geworden? Op woensdag 3 november 2021 geef ik van 19:30 tot 21:00 uur een workshop Levensverhalen schrijven in Bibliotheek Sneek (kosten € 3,50). Neem voor meer info contact op via www.crebis.nl.

Worden wie je bent | september 2021

Als kind al las ik veel boeken. Verhalen waarin van alles gebeurde, pasten goed bij mijn levendige fantasie. Op de middelbare school schreef ik graag opstellen en zette ik voorzichtige stapjes op het pad van de poëzie. Mijn liefde voor taal, schrijven en verhalen is altijd gebleven. Een paar jaar geleden startte ik een eigen schrijfbedrijfje (Crebis). Het is één van de leukste dingen die ik ooit heb gedaan.

Vanaf 1 september begin ik als Verpleegkundig specialist GGZ anderhalve dag voor mezelf. Crebis had al een aanbod met verhalende therapieën. Mensen met een psychiatrische diagnose (of een vermoeden daarvan) kunnen nu ook gebruik van dat aanbod maken. Het gaat om behandelingen in de Basis GGZ en de Specialistische GGZ. Kijk voor meer informatie op www.crebis.nl.

U kunt uw huisarts om een verwijsbrief vragen en uzelf aanmelden via deze link.

Schrijfplezier | augustus 2021

Eén van de leukste dingen aan schrijven is het taalspel. Op zo’n regenachtige zomerdag als vandaag, herschik ik met veel plezier de woorden en regels van een gedicht. Zo'n gedicht begint vaak met een beeld of een gedachte. Iets in de werkelijkheid prikkelt de zinnen en wil dat ik het in woorden vang. Die worsteling, dat er staat wat er staat, dat zoeken. Net zolang tot ik – naast woord en beeld – ook voor klank en ritme knik. Bekijk hier mijn meest recente gedicht "Op de fiets".

Beleeft u net als ik plezier aan taal? Schrijft u graag? Wilt u verdieping of variatie leren aanbrengen? Dan bent u bij Crebis aan het juiste adres. Ook als u alleen eens wilt proberen of creatief schrijven iets voor u is. In september start het schrijfseizoen met de zesdelige cursus schrijftechnieken. Kijk voor meer informatie op www.crebis.nl onder het kopje "Schrijfcursussen".

Schoolrapport | juni 2021

In mijn werk als Verpleegkundig specialist GGZ, kijk ik in het uitgebreide diagnosetraject naar AD(H)D en/of ASS samen met de cliënt en diens naaste naar de schoolrapporten. Schoolrapporten zijn een rijke bron van kennis. Ze geven een beeld van hoe iemand was als kind, gezien door de ogen van een relatieve buitenstaander. Zelf ben ik soms dromerig, vergeetachtig en vaak spullen kwijt. Daarom wilde ik weten waar mijn eigen rapport gebleven was. Ik opende laden, doorzocht kasten, rommelde boven op zolder in allerlei dozen, maar het verslag van mijn prestaties en gedrag op de lagere school vond ik niet. Mijn moeder zei steevast hetzelfde als ik ernaar vroeg: "Je rapport, de fotoboeken en andere belangrijke papieren heb ik meegegeven toen je het huis uitging." Thuisgekomen beklom ik opnieuw de twee trappen naar de zolder. In een van de hoeken stond een vaalwitte doos met een blauw Blue Band logo. Het zat vol met kaartjes, brieven, tekeningetjes, prulletjes en gedichtjes uit mijn tienerjaren. Ik had er al eens in gezocht, maar deed het nu beter en met meer aandacht. Daar - tussen twee oude schoolagenda’s - vond ik mijn lagere schoolrapport. Kleiner dan verwacht, wel bruin en gestoken in een doorzichtig plastic hoesje. Bij opening van het rapport, rook ik een muffe geur. Ik zag de handtekening van mijn vader, mijn moeder en de hoofdmeester. Ik had mooie cijfers, met uitschieters voor geschiedenis, kennis der natuur, verkeer en aardrijkskunde. Voor schrijven scoorde ik tussen de vijf en de zesenhalf, mijn handschrift was een ramp, maar voor gedrag en vlijt kreeg ik zes jaar lang een acht. Mijn hart was gerust, want snel afgeleid, dromerig, moeite met concerteren? Het stond er allemaal niet.

Kierkegaard stelde dat het leven alleen achterwaarts begrepen, maar voorwaarts wordt geleefd. En wat is er mooier dan terugblikken en van daaruit bepalen waar u nu staat. Weten wat samenwerken met uw eigen verhaal voor u kan betekenen? Kijk voor de mogelijkheden op www.crebis.nl.

Zingevingsvragen | mei 2021

Fietsend door het landschap, moet ik denken aan het begin van een kort verhaal dat ik eens schreef.

Mare fietste tegen de wind. De ketting kraakte en sloeg een tandje over waardoor de kracht van haar trap in een leegte terechtkwam. Ze nam de bocht, kwam uit in het midden van het smalle pad waar grote bossen fluitenkruid naar haar wuifden. Ze glimlachte, knikte naar links en knikte naar rechts. Er groeide gras, koolzaad, boterbloemen en zuring. Op klomphoogte, waar hondsdraf en rode klaver bloeiden, lagen plastic flesjes. Mare remde, pakte de flesjes en gooide ze in de bak van haar fiets. Haar blik gleed van de bloemen naar de weilanden met enkel Engels raaigras. In sommige - lichtgroen en pas gemaaid – had een mestinjecteur bruine sporen achtergelaten. Mare zuchtte. Ze verlangde naar grasland vol kruidige bloemen, waar insecten leefden en jonge weidevogels vliegles kregen.

Op de fiets bedenk ik dat de omgeving waarin wij leven, aandacht nodig heeft. De berm vol bloemenpracht is in schril contrast met de egaal groene en op geldelijk gewin gerichte landerijen. Aandacht hebben voor, nagaan wat de natuur betekent, maakt me bewust van dat wat me raakt. En dat wat me raakt, helpt weer bij het formuleren en mogelijk vinden van antwoorden op zingevingsvragen.

Verhalende therapieën | maart 2021

Mensen leven in verhalen. Altijd en overal. Er zijn grote verhalen. Die gaan vaak over thema’s als geloof, politiek, wetenschap en oorlogen. Hun geschiedenissen veroorzaken veranderingen in de maatschappij. Ze hebben invloed op het denken, literatuur, filosoferen en kunst. Er zijn ook kleine verhalen. Die gaan vaak over individuele en alledaagse gebeurtenissen. Persoonlijke verhalen en getuigenissen raken ons in het hart. Ze hebben meer zeggingskracht dan feitelijkheden uit de grote verhalen. Kleine verhalen kunnen behulpzaam zijn bij het vinden van antwoorden op zin- en betekenisvragen. Tot nu toe richtte ik mij op het aanbieden van cursussen creatief schrijven en het schrijven van levensverhalen. Ieder levensverhaal bestaat uit meegemaakte mooie, minder mooie of zelfs nare gebeurtenissen. Als mensen last krijgen van wat ze hebben meegemaakt, de herinneringen hieraan pijn gaan doen, kan aandacht voor het verhaal verlichting geven. Daarom heeft Crebis haar aanbod uitgebreid. Naast cursussen creatief schrijven, kunnen mensen er nu ook terecht voor het volgen van verhalende therapieën. Dit kan in de vorm van Narratieve Exposure Therapie en in de vorm van Biografische coaching. Aandacht voor iemands eigen verhaal en levenservaring, blijft daarbij het uitgangspunt. Kijk voor meer informatie op de website of stuur een e-mail naar info@crebis.nl.

Herinnering | februari 2021

Februari is de maand waarin ik jarig ben. Op de lagere school was ik niet de enige die in deze maand jarig was. De dagen en namen van de andere jarige klasgenootjes weet ik nog precies. En altijd voel ik dan een zekere spanning die duurt tot de dag dat ik zelf aan de beurt ben. Dit jaar ging dat net zo. Door de pandemie verliep mijn verjaardag echter rustig. Wel slingers, maar weinig bezoek. Toch was februari dit jaar best bijzonder, omdat het project waar Lucie en ik bijna twee jaar mee bezig waren, in het nieuws kwam. Op 17 februari stond er een artikel in de Leeuwarder Courant met als titel "Verhalen De Iêlanen in vilt en op papier". Een week eerder werden we geïnterviewd door Gitte Brugman. Zij schreef: "It is frjemd te witten dat dizze eksposysje noait besikers krije sil." Gelukkig is de tentoonstelling ook digitaal te bezoeken. En ons project bestond uit meer dan alleen de expositie. In 2018 begon ik met het verzamelen van verhalen en maakte ik gedichten, wat leidde tot het boekje Gewoan Minsken. Samen met de door Lucie gemaakte kunstwerken, vormde het een geheel. We kregen veel leuke reacties op het artikel. Lucie en ik maken er het beste van. Dat wij met z'n tweeën in de krant stonden, ervaar ik als heel bijzonder. Wie weet, voegt mijn geheugen 17 februari toe als een dag die ik mij volgend jaar herinner.

Schrijf eens een selfie | januari 2021

Mensen vertellen elkaar verhalen. Zo geven we betekenis aan onszelf en de wereld om ons heen. In selfies vertellen we verhalen op een moderne manier. Deze met de smartphone gemaakte foto’s bevat altijd een afbeelding van onszelf. Om ons heen mensen met wie we zijn. Op het strand, tijdens een boswandeling of thuiswerkend in de lockdown. We maken zelfkiekjes en plaatsen die massaal op sociale media als bewijs van ons bestaan. Deze continue stroom aan plaatjes vertelt het verhaal van onze buitenkant. Een verhaal van een opwindend, maar ook onrustig leven. Wat verborgen blijft, is de moeite die het kost. Moeite om te voldoen aan de vele eisen die een modern leven aan ons stelt. De zichtbare buitenkant, kan aan de binnenkant heel anders zijn. Van binnen spelen vragen als: Wat gebeurd er allemaal? Hoe krijg ik rust? Wie zijn mijn echte vrienden? Wat wil ik? Hoe maak ik ruimte voor mezelf? Wat is de zin van dit alles? Bij het vinden van antwoorden op deze vragen kan schrijven een prima optie zijn. Schrijf eens een selfie. Snap jezelf. Krijg grip op wat er in je leeft. Neem het verhaal van jouw leven tot uitgangspunt. Blik terug, orden, krijg overzicht. Besluit of je zo door wilt gaan. Er is een kans dat je op basis van zelfkennis besluit, dat je bepaalde zaken in je leven anders wilt gaan doen.

Welkom | januari 2021

Daar is ie dan. De blog van Crebis. Mijn blog. Mijn Crebis. Nu bijna drie jaar geleden ontstaan. In 2018 begon ik met het geven van cursussen creatief schrijven. Het eerste jaar bij Ruitervorm in Joure. Het tweede jaar in het Dorpshuis van Haskerhorne. En nu, het derde jaar, gaat Crebis gedeeltelijk digitaal. Gedeeltelijk, want deelnemers die dat willen, kunnen ook bij elkaar komen in Unitas te Sint Nicolaasga.

Crebis is ontstaan vanuit mijn enthousiasme voor schijven. Dat wat ik weet, deel ik graag met anderen. Daarnaast ben ik gek op verhalen. In mijn werk als Verpleegkundig specialist komt die passie mij goed van pas. Crebis draait inmiddels om meer dan alleen cursussen creatief schrijven. Zo bied ik individuele schrijfondersteuning en help ik mensen bij het schrijven van hun levensverhaal.

Met al deze activiteiten hoop ik het schrijfplezier in een ieder te vergroten en te stimuleren. Schrijven is een goede vorm om tot nieuwe inzichten te komen. Het werkt inspirerend, helend en tegelijkertijd ontspannend. Probeer het maar eens uit!